Door: Nanno de Boer, eigenaar van BOS leiderschapscentrum.
Sterke leiders inspireren. Ze maken verbinding en halen meer uit zichzelf en anderen. Dat is voor mij de basis voor succes. Maar hoe doe je dat in de praktijk? Hoe word je zo’n leider die mensen en organisaties verder brengt en daarbij ook: zélf blijft leren? In deze blogpost deel ik mijn ervaringen.
Bij BOS is het onze missie om mensen te laten excelleren. Met plezier steek ik dagelijks energie in de ontwikkeling van mensen en teams. Daarbij begeleid ik ook managers en leiders die starten in een nieuwe organisatie. Ik herken veel van hun onzekerheden en help ze hun zelfbewustzijn en zelfverantwoordelijkheid aan te boren.
De automatische piloot
Ik zie dat startende managers en leiders vaak onvoldoende tijd nemen om te ontdekken wat er speelt, in de nieuwe organisatie. De prikkel ‘ik moet in actie komen’ is te sterk. Dus gaan ze proactief van start en handelen direct hoe ze dat gewend zijn, vanuit hun eerdere ervaringen. Ze gaan als het ware over op de automatische piloot. Logisch, want dat wat je vaak ziet en doet, gaat uiteindelijk vanzelf.
Het gedrag dat daaruit voorkomt, kan in de nieuwe organisatie veel wrijving geven. De nieuwe manager stapt als het ware in een rijdende trein om vervolgens alles wat daar al loopt ter discussie te stellen. Dit kost bergen energie (je zwemt tegen de stroom in) en kan negativiteit oproepen bij collega’s. Geen ideale uitgangspositie.
Maak eerst pas op de plaats
En natuurlijk: er is niets mis met kritisch kijken naar mensen en processen. Toch adviseer ik startende leidinggevenden om eerst pas op de plaats te maken. Investeer in je organisatie door eerst eens te praten met collega’s die er al langere tijd werken. Hoe zijn we gekomen waar we nu zijn? Welke keuzes zijn er eerder gemaakt en waarom? Zijn collega’s hier tevreden over?
Verwerk dat in je plan voor de komende maanden en toets dan nog een keer of je op één lijn zit. Ook belangrijk om te onderzoeken: wat is de cultuur? Hoe spreken collega’s elkaar aan? Waar kun je ‘aanhaken’, zodat iedereen een veilig gevoel heeft met jou als leider? Want vertrouwen is een noodzakelijke voorwaarde voor een sterk functionerend team.
Geef vertrouwen, win vertrouwen
Mijn professionele achtergrond is gekleurd door mijn tijd in de Nederlandse krijgsmacht. Hier heb ik talloze militairen opgeleid en gevormd tot effectieve leiders. Ik hanteer nog steeds de ‘militaire’ leermethoden en leiderschapsstijlen: ondubbelzinnig, direct en resultaatgericht.
Tegelijk heb ik in mijn jarenlange ervaring ook geleerd: respect dwing je nooit af, dat moet je verdienen. Het is belangrijk om hiervoor de tijd te nemen. Het is mooi als je in je eerdere werk een goede naam hebt opgebouwd en dat je jouw ervaringen meeneemt.
Maar maak geen misbruik van die startpositie: je plan doordrijven, je blik gesloten houden en het gelijk aan jouw kant houden. Dat gebeurt meestal onbewust en is vaak het gevolg van onzekerheid. Want als manager ben je zelf ook onderdeel van de ‘rat race’ (die zich trouwens vooral in ons eigen hoofd afspeelt). De startende manager of leider vraagt zich af: kan ik het wel? En besluit dan: ik zal eens laten zien dat ik het kan!
Fouten maken mag
Toen ik in mijn jonge jaren startte als leidinggevende bij defensie, werd ik intensief begeleid door senior leiders. We kregen de ruimte – maar met duidelijke kaders. Ik maakte de eerste jaren genoeg fouten en dat mocht ook. Een ervaring van onschatbare waarde, die ik andere jonge leiders ook gun. En de crux is: deze ervaring creëer je deels zelf. Jíj schept de voorwaarden. Besef: verkeerde beslissingen nemen, mag. Ook als je méér ervaring hebt. Dat gebeurt mij ook. Ik kan er zonder schroom over praten en durf op tijd van koers te veranderen, want ik ben gedreven om mezelf te blijven verbeteren.
Mijn tip: vraag om hulp en neem advies ter harte. Dat werkt twee kanten op. Door vertrouwen te geven, win je vertrouwen.
Zelf op tijd bijsturen
Deze werk- en levenshouding gun ik iedereen. Het voelt zoveel beter en rustiger, je werk als leidinggevende wordt er leuker en beter van. Schakel ‘m uit, die automatische piloot!
Vertrouw op je eigen waarneming en inzichten en vraag anderen om mee te kijken. Dat stelt je in staat om effectief om te gaan met de uitdagingen die op je pad komen. Dé basis voor een mooie carrière en een succesvolle organisatie.
Ik kom er graag met je over in gesprek.
